Яке аз вазифаҳои асосии мақомоти меҳнат ва шуғли аҳолӣ дар ҳудуди вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ ин расонидани кумаки методию амалӣ ва хизматҳои машваратӣ ба корхонаҳо, муассисаҳо, ташкилотҳо ва субъектони хоҷагидори фаъолияткунанда дар самти татбиқу риояи талаботи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ оид ба муносибатҳои меҳнатӣ ва сатҳи зиндагии аҳолӣ ба ҳисоб меравад.     Дар се моҳи соли 2024 мутасаддиёни самти меҳнати сохторҳои Агентии меҳнат ва шуғли аҳолӣ тибқи нақшаи чорабиниҳо ба кормандони 1561 адад корхона, муассиса ва ташкилоти гуногунсоҳаи вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ, дар маҷмуъ ба 6555 нафар вобаста ба масъалаҳое, ки аз муқаррароти Кодекси меҳнати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии танзимкунандаи самти муносибатҳои меҳнатӣ ва сатҳи зиндагии аҳолӣ бармеоянд, кумаки методию амалӣ расонида, корҳои фаҳмондадиҳӣ гузарониданд. Аз ҷумла, дар давраи мадди назар аз ҷониби кормандони мақомоти меҳнат ва шуғли аҳолӣ дар шаҳру ноҳияҳои ВМКБ ба 61 адад корхона бо фарогирии 249 нафар корманд, дар шаҳру ноҳияҳои вилояти Суғд ба 836 адад корхона бо иштироки 1624 нафар корманд, дар шаҳру ноҳияҳои вилояти Хатлон ба 350 адад корхона бо ҷалби 3490 нафар корманд, дар ноҳияҳои шаҳри Душанбе ба 162 адад корхона бо иштироки 6084 нафар корманд ва дар шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ ба 152 адад муассисаву корхона бо ҷалби 584 нафар корманд хизматҳои машваратӣ ва кумаки методию амалӣ расонда шуд.

     Тибқи маълумоти оморӣ дар се моҳи соли 2024 дар миқёси ҷумҳурӣ 351837 субъекти хоҷагидори фаъолияткунанда ба қайд гирифта шудааст, ки аз ин шумора 33975 корхона, муассиса, ташкилот, 35765 субъект тариқи шаҳодатнома, 57761 адад тариқи шаҳодатнома бо шартҳои махсус, 46936 адад тариқи патент ва 177400 адад хоҷагии деҳқонӣ фаъолият менамоянд. Аз 33975 адад корхона, муассиса ва ташкилот 19166 адад ё 56,4 фоизи онҳо ҳуқуқи ба имзо расонидани шартномаи коллективиро доранд. Ба ҳолати 1 апрели соли 2024 16968 адад корхонаву ташкилот шартномаҳои коллективии баимзорасидаи худро аз қайди огоҳонии раёсат, шуъба ва бахшҳои Агентии меҳнат ва шуғли аҳолӣ дар вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ гузаронидаанд, ки ин нишондод ба 88,5  фоиз баробар аст.  Аз теъдоди умумии шартномаҳои коллективии бақайдгирифташуда ба соҳаи хоҷагии қишлоқ 4819 адад (28,4 %), маориф ва варзиш 4353 адад (25,6 %), мақомоти идораи давлатӣ 1214 адад (7,1 %), тандурустӣ 848 адад (4,9 %), саноат 813 адад (4,7 %), савдо ва хўроки умумӣ 641 адад (3,7 %), сохтмон 464 адад (2,7 %), хизматрасонии маишӣ 391 адад (2,3 %), фарҳанг ва санъат 268 адад (1,5 %), ташкилотҳои ҷамъиятӣ 498 адад (2,9 %), қарз ва суғурта 283 адад (1,6 %), нақлиёт, алоқа ва роҳ 210 адад (1,2 %), илм, хизматрасонии илмӣ 180 адад (1,0 %), геология ва корҳои ҷустуҷўи геологӣ 17 адад (0,1 %) ва хоҷагии манзилию комуналӣ ва дигар соҳаҳо 1969 адад (11,6 %) таалуқ дорад. 

Тибқи маълумоти оморӣ ба ҳолати 1 апрели соли 2024 дар миқёси ҷумҳурӣ 33975 адад корхона, муассиса ва ташкилоти фаъолияткунанда ба қайд гирифта шуда, 169 адад корхона барҳам хӯрда, дар баробари ин, 344 адад корхона ва ташкилотҳои нав таъсис дода шудааст. Музди миёнаи меҳнат. Музди миёнаи ҳармоҳаи номиналии меҳнат, ки ба кормандони кироякор пардохт шудааст, дар се моҳи соли 2024 дар миқёси ҷумҳурӣ 2127,9 сомониро ташкил медиҳад, ки нисбат ба ҳамин давраи ҳисоботии соли 2023 (1873,3 сомонӣ буд) 249,6 сомонӣ ё 13,3 фоиз зиёд мебошад. Музди меҳнати камтарин дар ин давра, дар бахши воқеии намудҳои фаъолияти иқтисодӣ ба кормандони соҳаи кишоварзӣ, шикор, ҷангалпарварӣ ва моҳипарварӣ – 924,2 сомонӣ рост омада, музди меҳнати аз ҳама баланд дар бахши воқеии иқтисодиёт дар соҳаҳои истихроҷи канданиҳои фоиданок – 4041,1 сомонӣ, таъмини нерўи барқ, газ, буғ ва хунуккунии ҳаво – 3689,3 сомонӣ, сохтмон – 2952,3 сомонӣ, саноати коркард – 2430,9 сомонӣ ва дар соҳаи таъминоти об, тозакунӣ, коркарди партовҳо ва коркарди дуюмдараҷа – 1159,6 сомониро ташкил медиҳад. 

Назорати давлатӣ дар соҳаи меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ. Дар семоҳаи аввали соли 2024 аз ҷониби Хадамоти назорати давлатӣ дар соҳаи меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ фаъолияти 521 адад (нисбати семоҳаи аввали соли 2023 – 391 адад, яъне ба андозаи 24,9% зиёд шудааст) субъектҳои хоҷагидори Ҷумҳурии Тоҷикистон мавриди санҷиш қарор дода шудааст, ки 373 адади он санҷишҳои нақшавӣ (нисбати семоҳаи аввали соли 2023 – 291 адад, яъне баробари 21,9% зиёд гардидааст) ва 148 адади он санҷишҳои ғайринақшавӣ (нисбати ҳамин давраи соли 2023 – 98 адад, яъне ба андозаи 33,7% фоиз зиёд гардидааст), ташкил медиҳад. Дар натиҷаи ҳамаи назорату санҷишҳои анҷомёфта, 2326 адад (дар  ҳамин давраи соли 2023 – 1957 адад) қонунвайронкуниҳо ошкор гардиданд, ки аз ин 1645 адад (дар ҳамин давраи соли 2023 – 1294 адад) ба масъалаҳои меҳнат, 539 ҳолат (дар ҳамин давраи соли 2023 – 366 адад) ба масъалаҳои бехатарии меҳнат ва риояи стандартҳо, 7 ҳолат ба масъалаҳои муҳоҷират (дар ҳамин давраи соли 2023 – 13 адад) ва 135 адад (дар ҳамин давраи соли 2023 – 284 адад) ба масъалаҳои шуғли аҳолӣ иртибот дорад. Дар маҷмўъ дар давоми семоҳаи аввали соли 2024 дар ҳамаи соҳаҳо бо дахолати Хадамот 3 млн. 588 ҳазору 461 сомонӣ (дар ҳамин давраи соли гузашта 9 млн. 989 ҳазору 365 сомонӣ) ба буҷети давлатӣ ва шаҳрвандон пардохт карда шудааст.

Дар самти назорати давлатӣ дар соҳаи меҳнат дар давоми се моҳи соли соли 2024 дар 391 (дарсе моҳи соли 2024 - 327) субъекти хоҷагидори Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба масъалаҳои меҳнат санҷиш гузаронида шудааст, ки нисбати ба се моҳи соли2023, 64 адад санҷиш зиёд мебошад. Дар натиҷаи ҳамаи назорату санҷишҳои анҷомёфта 1645 адад (дар ҳамин давраи соли 2023 – 1294 адад) қонунвайронкуниҳо ошкор карда шудааст, ки нисбати ҳамин давраи соли гузашта 351 қонунвайронкуниҳо зиёд ошкор карда шудааст. Дар давраи ҳисоботӣ дар ташкилоту корхонаҳои мавриди санҷиш қарор додашуда, 74 ҳолати риоя нагардидани муқаррароти мазкур ошкор карда шуд, ки пас аз дахолати кормандони Хадамот дар 38 шартномаи  коллективии басташудаи ташкилоту корхонаҳо муқаррарароти зикршуда  ворид карда шуда, 36 адади он дар ҳолати иҷро қарор дорад. Дар семоҳи аввали соли 2024, дар маҷмуъ, 23 ҳолати ҳодисаҳои нохуш бо фавти 15 нафар шаҳрванд ва ҷароҳатбардории 9 нафар шаҳрванд дар истеҳсолот мавриди тафтиш қарор дода шуда, хароҷоти иловагӣ ва пардохти  кумакпулиҳои яквақтаина ба маблағи 1 млн. 165 ҳазору 268 сомонӣ ба шахсони ҷароҳатбардошта ва аъзои оилаҳои фавтидагон таъин ва пардохт карда шуд.