Дар нуҳ моҳи соли 2024 Агентии меҳнат ва шуғли аҳолӣ ҷиҳати ба тайёрии касбӣ ва бозомӯзӣ ҷалб намудани шаҳрвандон ва муҳоҷирони меҳнатӣ, баргузор намудани ярмаркаҳои ҷойҳои кории холӣ ва вазифаҳои озод, дастгирии молиявии шаҳрвандони бекор, ташкили корҳои муздноки ҷамъиятӣ, расонидани хизматҳои машваратии касбӣ ва бокортаъминкунии шаҳрвандони бекорро роҳандозӣ намуда, дар ин замина иҷрои нишондиҳандаҳои Барномаи мусоидат ба шуғли аҳолиро барои солҳои 2023-2027 ба андозаи 93,2 фоиз таъмин намуд.
Дар давраи ҳисоботӣ ба мақомоти меҳнат ва шуғли аҳолӣ 112515 нафар шаҳрванд муроҷиат намуд, ки аз ин шумора 85633 нафари онҳо ҳамчун корҷӯ ба қайд гирифта шуда, ба 48254 нафар расман мақоми бекорӣ дода шуд. Тавассути татбиқи чорабиниҳои Барномаи давлатии мусоидат ба шуғли аҳолӣ, дар маҷмӯъ, 59338 нафар шаҳрванд бо ҷойҳои корӣ таъмин гардиданд, ки нисбат ба ҳамин давраи соли 2023, 1064 нафар зиёд аст.
Аз ҷумла, тавассути ҷойҳои кории бандшуда (квотаҳо) 7274 нафар ва ба воситаи ташкили корҳои фардӣ 1788 нафар соҳиби ҷойи кор шуданд. Дар асоси шартномаҳои тарафайн бо корхонаву ташкилотҳо 5647 нафар ба корҳои ҷамъиятии музднок сафарбар шуда, 17963 нафар тибқи роҳхатҳои мақомоти меҳнат ва шуғли аҳолӣ дар марказҳои таълими касбии системаи Агентии меҳнат ва шуғли аҳолӣ ба омӯзиши касбӣ фаро гирифта ва ба 12966 нафар кумакпулӣ барои давраи бекорӣ таъин ва пардохт гардид. Аз ҷониби мақомоти меҳнат ва шуғли аҳолӣ бо мақсади мусоидат намудан ба шаҳрвандон барои дарёфти ҷойи корӣ 726 маротиба ярмаркаи ҷойҳои кории холӣ ва вазифаҳои озод гузаронида шуд, ки дар натиҷа 18187 нафар шаҳрванди бекор ва корҷӯ ба намудҳои гуногуни шуғл ҷалб шуданд.
Аз ҷумла, тавассути ташкил ва баргузор намудани ярмаркаҳо 9599 нафар корҷӯ соҳиби ҷойи корӣ гардида, ба 6812 нафар роҳхат барои касбомӯзӣ дода шуд ва 1776 нафар ба иҷрои корҳои ҷамъиятии музднок сафарбар гардиданд. Дар нуҳ моҳи соли 2024, дар маҷмӯъ, 114161 нафар шаҳрванд аз хизматрасониҳои мақомоти меҳнат ва шуғли аҳолӣ бархурдор гардиданд.
Вазъи феълии шуғлнокӣ.
Дар асоси маълумоти расмии Агентии омори назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон шумораи аҳолии дар иқтисодиёт фаъол аз рӯйи баҳои пешакӣ дар моҳи июли соли 2024, 2669,1 ҳазор нафарро ташкил намуд, ки аз ин шумора 2619,3 ҳазор нафар ё 98,1 фоиз дар соҳаҳои гуногуни иқтисодиёти кишвар машғули кор буда, ба 49,8 ҳазор нафар ё 1,9 фоиз расман мақоми бекорӣ дода шудааст, ки дар умум аҳолии дар иқтисодиёт фаъолро ташкил медиҳанд.
Аз шумораи умумии аҳолии машғули кор шахсони дар рӯйхатбудаи кироякор дар корхонаҳои ҳама намуди моликият дар моҳи июли соли ҷорӣ 1253,7 ҳазор нафар ё 47,9 фоизи шумораи умумии аҳолии машғули корро ташкил дод. Шумораи дар рӯйхатбудаи кормандони кироя дар моҳи июли соли 2024 нисбат ба моҳи июни соли 2024 0,9 фоиз зиёд ва нисбат ба моҳи июли соли 2023, 1,3 фоиз зиёд шудааст.
Аз ҷониби дигар, шумораи дар рӯйхатбудаи кормандони кироя дар намудҳои фаъолияти бахши воқеӣ дар моҳи июли соли 2024 нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 1,5 фоиз зиёд шуда, 713,5 ҳазор нафар ва аз рӯи намудҳои фаъолияти иқтисодии бахши хизматрасонӣ 1,0 фоиз зиёд шуда, 540,2 ҳазор нафарро ташкил намуд. Дар моҳи июли соли 2024 дар шароити дуҷоякорӣ 40,9 ҳазор нафар шаҳрвандон машғули кор буданд, ки ин нишондиҳанда ба 3,3 фоизи шумораи ҷойҳои кории ишғолшуда рост меояд.
Аз ҷониби корхонаҳо, муассисаҳо ва ташкилоту идораҳо ба мақомоти меҳнат ва шуғли аҳолӣ дар охири моҳи июли соли 2024, 15,4 ҳазор ҷойҳои кории холӣ пешниҳод гардидааст, ки ин шумора нисбат ба ҳамин давраи соли 2023, 4,3 фоиз ва аз рӯи касбҳои коргарӣ 6,1 фоиз кам шуда, 7,6 ҳазор ҷойро ташкил медиҳад, ки 49,1 фоизи ҷойҳои кории холиро дар бар мегирад. Ҳамзамон, нисбат ба моҳи июни соли 2024 шумораи ҷойҳои холии корӣ муроҷиаткардашуда 2,6 фоиз зиёд шуда, дар ин раванд талабот ба ҳар як ҷойи кори холии пешниҳодшуда 5,0 нафарро ташкил намуд, ки ин нишондиҳанда дар моҳи июли соли 2023, 4,5 нафарро ташкил медод.
Шумораи бекорони расман бақайдгирифта шуда дар охири моҳи июли соли 2024, 49,8 ҳазор нафарро ташкил дода, нисбат ба ҳамин давраи соли 2023, 1,2 фоиз зиёд шудааст. Таҳлили ин раванд нишон дод, ки аз шумораи умумии бекорони расман бақайдгирифташуда 24,4 ҳазор нафар ё 49,1 фоизро занон ташкил медиҳанд. Сатҳи бекории расмии бақайдгирифташуда нисбат ба шумораи қувваҳои корӣ 1,9 фоизро дар бар мегирад.
Таъсиси ҷойҳои нави корӣ.
Мувофиқи маълумоти Агентии омори назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар нуҳ моҳи соли 2024 аз тарафи шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ 192818 ҷойи нави корӣ, иловагӣ ва барқароршуда таъсис дода шудааст, аз ҷумла 54828 ҷойи кории доимӣ, 53801 ҷойи корӣ муваққатӣ ва 80340 ҷойи кории мавсимӣ мебошанд. Ҳамчунин дар ин давра 529 ҷойи кории иловагӣ ва 3320 ҷойи корӣ барқароршуда ташкил карда шудааст.
Тайёрии касбӣ, такмили ихтисос ва бозомӯзии шаҳрвандони бекор.
Дар давраи ҳисоботӣ дар муассисаҳои таълими касбии мақомоти меҳнат ва шуғли аҳолӣ ва дигар муассисаҳои таълимии дар ҷумҳурӣ фаъолиятдошта 70250 нафар шаҳрванд ба курсҳои кӯтоҳмуддати тайёрии касбӣ ва Тартиби амалисозӣ ва расмиёти эътирофи салоҳияти калонсолон ва валидатсия ҷалб гардиданд. Аз ҷумла, дар муассисаҳои таълими низоми вазорат 45188 нафар ва 25062 нафар шаҳрванд ба воситаи дигар марказҳои таълимии дар ҷумҳурӣ фаъолиятдошта тавассути худмаблағгузорӣ ба курсҳои тайёрии касбӣ сафарбар шуданд.
Дар доираи Барномаи давлатии мусоидат ба шуғли аҳолӣ 17963 нафар ба касбомӯзӣ тариқи ройгон ҷалб гардида, ҳамчунин дар ин давом тавассути худмаблағгузорӣ 14095 нафар ба курсҳои кӯтоҳмуддат ва бо Тартиби амалисозӣ ва расмиёти эътирофи салоҳияти калонсолон ва валидатсия малакаи касбии 13130 нафар шаҳрванд бо шаҳодатномаҳо тасдиқ гардиданд.
Дар давраи ҳисоботӣ дурнамои нишондиҳандаи солонаи барнома дар самти ба тайёрии касбӣ ҷалб намудани шаҳрвандон дар сатҳи 89,8 фоиз таъмин карда шуд. Аз теъдоди умумии касбомӯзон аз ҳисоби маблағҳои барнома 13875 нафар (77,2%) зан ва 10122 нафар (56,3%) ҷавон мебошанд.
Назорати давлатӣ дар соҳаи меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ.
Дар давраи ҳисоботӣ дар маҷмуъ 1989 (2010 дар 9 моҳи соли 2023) санҷиши фаъолияти субъектҳои хоҷагидори вобаста ба назорати давлатӣ дар соҳаи меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, аз ҷумла 1562 (1616) санҷиши нақшавӣ ва 427 (391) санҷиши ғайринақшавӣ гузаронида шудааст. Аз ин ҳисоб, 1600 (1675) санҷиш дар масъалаҳои меҳнат, 269 (186) санҷиш оид ба ташхиси шароити меҳнат, 99 (122) санҷиш оид ба шуғли аҳолӣ ва 21 (27) санҷиш оид ба масъалаҳои муҳоҷират анҷом дода шуд. Дар натиҷаи гузаронидани санҷишҳо 9244 (9266) қонунвайронкуниҳо ошкор гардида, 1696 (1738) амрномаҳо дода шудааст, ки аз онҳо 1511 амрнома иҷро гардид.
Дар ин давра 53 млн. 891 ҳазор сомонӣ (дар ҳамин давраи соли гузашта - 31 млн. 452 ҳазор сомонӣ) маблағ пардохт шудаанд, ки аз ин ҳисоб 43 млн.222 ҳазор сомонӣ (18 млн. 946 ҳазор сомонӣ) (аз ин ҳисоб 36 млн. 150 ҳазор сомонӣ музди меҳнати пардохтнашуда аз омори расмӣ пинҳон - дар ҳамин давраи соли гузашта 13 млн.867 ҳазор сомонӣ)) музди меҳнат, 4 млн.986 ҳазор сомонӣ (4 млн. 377 ҳазор сомонӣ) андоз ва суғуртаи иҷтимоӣ ва 4 млн.763 ҳазор сомонӣ (7 млн. 126 ҳазор сомонӣ) кумакпулӣ ва ҷубронпулиҳоро ба кормандон ва аъзои оилаи онҳо вобаста ба ҳодисаҳои нохуш дар истеҳсолот ва бемориҳои касбӣ ташкил медиҳад.